Europako Parlamentuko dirua alderdia finantzatzeko erabiltzea egotzi diote eskuin muturreko buruzagiari. 10 urteko kartzela zigorra, milioi bat euroko isuna eta 10 urteko gaitasungabetzea ezar diezazkiokete. Epaiketak ezerezean utz lezake bere ibilbide politikoa.
Jendetza bildu da eguerdian Baionan ere. Asanblea Nazionaleko lehen talde bihurtu ostean, Gobernua osatzen uzteko eskatu zion ezkerreko alderdiek osatutako Fronte Popular Berriak Macroni, baina presidenteak Michel Barnier kontserbadorea izendatu du lehen ministro.
Frantzia Intsumisoak eta ezkerreko elkarteek deituta, manifestazioak izan dira larunbatean, tartean Baionan, Emmanuel Macronen aurka protesta egiteko, Fronte Popular Berriko Lucie Castets barik Michel Barnier izendatu baitu lehen ministro, eta hauteskundeetako emaitzak errespetatzeko eskatu diote.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Michel Barnier kontserbadorea herrialdeko lehen ministro izendatzea erabaki du. Europako ministro ohi eta komisario ohia ezaguna da Brexitaren negoziazioetan parte hartzeagatik.
EH Baiko ordezkari eta Fronte Popular Berriko diputatuak uste du Macronek Lucie Castets ezkerraren hautagaiari eman beharko liokeela gobernua osatzeko agindua.
Frantziako lehen ministro izateko hautagaiak begi onez hartu du Emmanuel Macron presidentearekin izandako elkarrizketa. Gobernua osatzeko NFPren zilegitasuna defendatu du, aukera bozkatuena delako. Hori bai, "konpromisoak" hartu behar dituztenaren jakinaren gainean daudela esan du.
Ezkerreko koalizioa osatzen duten lau alderdiek lortutako akordioa gorabehera, Emmanuel Macron Frantziako presidenteak baztertu egin du proposamena. Argudiatu duenez, "ezkerrak ez du gehiengorik Asanblada Nazionalean".
Herritarrei bidalitako gutun batean, Frantziako presidenteak esan du inork ez zituela hauteskundeak irabazi. Ezkerrak gogor kritikatu du agintari frantziarraren mezua.
Peio Dufau nagusitu zen seigarren barrutian, Colette Capdevielle bosgarrenean eta Iñaki Echaniz laugarrenean. Asanbleara etxebizitzaren legea, lehen sektorearen eskariak eta euskararen defentsa eramango dituzte.
Pennelle eurodiputatu aukeratu zuten ekainean egindako Europako hauteskundeetan, eta eskuin muturreko alderdiak garaipena lortu zuen. Orain, Frantziako hauteskundeen bigarren utzulian hirugarren eginda, Pennellek dimititu egin du.
Ezkerrak irabazi ditu Frantziako hauteskunde legislatiboak, baina ez ezkerrak ezta Macronen alderdiak ere ez dute gehiengo argirik Gobernua osatzeko. Zeintzuk lirateke aukerak? Iñaki Esnal Frantzian EITBk duen berriemaileak balizko agertokiak azaldu dizkigu.
Ezkerreko Fronte Popularrak irabazi duen arren, ez du lortu gehiengo nagusia, eta beraz gobernu koalizioa eratzeko Macronen alderdi zentristarekin negoziatu beharko du. Baina Frantziak ez dauka tradiziorik koalizio gobernuak eratzen, eta beraz negoziazio hori zaila izango da dudarik gabe.
Fronte Popular Berriaren aterkipean, diputatu izatea lortu du Peio Dufau EHBaiko hautagaiak 6. barrutian. Ohartarazi duenez, eskuin muturraren gorakadaren aurrean, elkarlana ezinbestekoa da, bestela "hiru urteren buruan Le Pen izango dugu Parisen".
Fronte Popular Berriaren aterkipean, diputatu izatea lortu du Peio Dufau EHBaiko hautagaiak 6. barrutian. Ohartarazi duenez, eskuin muturraren gorakadaren aurrean, elkarlana ezinbestekoa da, bestela "hiru urteren buruan Le Pen izango dugu Parisen".
Fronte Herritar Berriak 182 eserleku lortu ditu, eta bigarren Macronen koalizioa geratu da, 168rekin. Ultraeskuinak 143 ordezkari izango ditu, inoizko gehien. Horrenbestez, oso zatituta geratu da Asanblea Nazionala, gehiengo argirik gabe. Ipar Euskal Herrian ere ezkerra izan da garaile.
Eskuin muturraren porrota ospatu du Fronte Popular Berriko buruzagiak. Jordan Bardella ultraeskuindarren liderrak Fronte Popularrari garaipena eman dioten aliantza politiko "antinaturalak" kritikatu ditu.
Gobernuburuak adierazi duenez, "eginbeharrak eskatzen duen bitartean" eta gobernu berria osatu arte jarraituko du lanean. Igande honetako hauteskundeetan bere alderdiak gehiengorik lortu ez duela eta hartu du erabakia.
Peio Dufau (EHBai-FHB) izan da garaile 6. hautesbarrutian, bozen % 37,5 bereganatuta; 5.ean, Colette Capdevielle sozialistak bozen % 60,58 lortu ditu, eta 4.ean, hautesleen ia erdiek Iñaki Echaniz sozialistaren alde egin dute. Parte-hartzea % 73 ingurukoa izan da Ipar Euskal Herrian.
Parte-hartzea % 59,71koa izan da 17:00etarako, azken 40 urteetako handiena; duela bi urteko hauteskundeetan, parte-hartzea % 38,11koa izan zen ordu horretarako. Pirineo Atlantikoetan, boto-emaileen % 63,18k eman dute botoa 17:00etarako.
Hauteslekuak itxi ostean argitaratutako lau inkesta nagusien arabera, macronistak bigarren postuan geratuko lirateke eta Le Penen Bilgune Nazionala hirugarren postuan.
Lehen itzulian, ezkerreko fronteak irabazi zituen hauteskundeak Iparraldeko hiru barrutietan. Parte-hartzeari dagokionez, marka guztiak gainditu ditzake. Hauteslekuak 18:00etan itxiko dituzte.
Boza eman dute jada François Hollande presidente ohiak, Emmanuel Macron egungo presidenteak, Gabriel Attal lehen ministroak eta Eric Ciotti Errepublikanoak (LR) alderdiko buruak.
Bilbon, Frantses Institutuan jarri dute hauteslekua. Espainiako Estatuan bizi diren 87.000 frantsesek baino gehiagok eman dute izena Frantziako hauteskunde legislatiboetan parte hartzeko.
Inkestek baztertu egin dute Bilgune Nazionalaren garaipena, Le Penek itxaropenari eusten badio ere, eta gainerako alderdiak RNri aurrea hartuko liokeen koalizioa osatzen ahalegintzen ari dira.
Lierni Agirrezabala eta Xabier Ormazabalen eskutik, bigarren itzuliaren azken ordua eta emaitzak eskainiko dizkigute, Iparralden gertatzen denari arreta berezia eskainiz. Euskadi Irratiak, Radio Euskadik eta Radio Vitoriak ere gertutik jarraituko dituzte eta emaitza guztiak eitb.eus-en izango dira.
Azken inkesten arabera, ultraeskuinak ez luke gehiengo osoa lortuko. Hori dela eta, eskuin muturra alde batera utzita, kontrakoak diren alderdien arteko "koalizio handi" bat izango litzateke Frantziaren gobernagarritasunerako aukera bakarra.
Peio Etxeleku EAJko Ipar Buru Batzarreko presidenteak uste du "euskaldunon eskubideak arriskuan" daudela eskuin muturra boterera iristen bada. Era berean, adierazi du boto horrekin "aukera historikoa" dutela abertzale bat lehen aldiz Asanblada Nazionalera bidaltzeko.
Gutxienez ezkerreko 130 hautagaik uko egin dute, 82 makronistak eta eskuin tradizionaleko bik. Ipar Euskal Herrian, bi barrutitan (4.ean eta 6.ean) hiruna hautagaitza izango dira; soilik bakarrean, bosgarren barrutian, erretiratu delako Lasserre macronista.
Fronte Popularreko 122 hautagaik beren hautagaitza erretiratu dute ultraeskuina geldiarazteko Macronen alderdian, ordea aginduak ez du aliantuen artean berdin eragin, naiz eta 50 hautagaik uko egin dioten bigarren itzuliari. Hori da Florence Laserre Ipar Euskal Herriko diputatuaren kasua.
Macronen taldeko hautagaiak baldintza guztiak betetzen ditu bigarren itzulira igarotzeko, baina urrats bat atzera egin du, ultraeskuinaren garaipena ekiditeko.
Frantzian, Bilgune nazionalak datorren igandean erabateko gehiengoa lortzeko aukera du, baina horretarako barrutiz barruti ezkertiar eta macronistekin lehiatu beharko da. Eta hor dago gakoa, eskuin muturraren aurka bat egingo duten ala ez. EITBko nazioarteko arloburu Mikel Reparazek ditu azalpenak.