Arrantza

Gorlizeko lanperna arrantzale bati mehatxu egin eta erasotzen saiatu ziren asteburuan. Kantabriatik Bizkaiko kostara ere etortzen omen dira, ez dagoelako ia kontrolik.

Arrantza-sektoreari belaunaldien arteko erreleboa falta zaio. Gazteek ez dute lehentasunezko aukera gisa ikusten, eta horrek atun-enpresak lehen aldiz enplegu-azoka batera joatera eraman ditu.

Pasaiako Portu Agintaritzak kirol arrantza debekatu zuen martxoaren 1etik portu-eremuan, hondakinak pilatzen direla eta bizilagunei arazoak eragiten diela argudiatuta. Arrantzaleek arrantza librea arautzeko eskatu dute, eta horretarako lekuak jartzeko.

Arrantza-jarduera erdira murriztu da 20 urtean. Beherakada horren atzean sektorearen gogortasuna dago, baina baita errentagarritasun falta ere; izan ere, lonjako prezioak apenas mugitu dira azken 20 urteotan. Hori guztia dela eta, sektorearen erreleboa zaila izaten ari da.

Arrainaren prestaketan eta bezeroen arretan espezialtzen ari dira arrandegi txikiak. Nekane Garmendiak erretiroa hartu berri du eta erreleboa utzi du Urnietako bere arrandegian. Negoziootan etorkizuna badagoela uste du.

Ofizialki lehen antxoak euskal portuetara atzo iritsi baziren ere, kosteraren bigarren egunean erruz sartu da, bereziki, Getarian. 100 tona antxoa porturatu dituzte eta kiloa 0,70 euroan saldu da batez beste.

Kosteraren lehen egunean, Getariako portuan tona bat antxoa inguru deskargatu da, eta kiloa 6,50 euroan saldu da. Antxoaren arrantza denboraldia 10 eguneko atzerapenarekin hasi da, kuota kudeatzeko sistema aldatzeko negoziazioen ondorioz.

EAE zen, orain arte, Europako leku bakarra angularen aisialdiko arrantza egiten zena. Erregularizazioarekin, lizentzia kopurua 150era murriztu da, eta guztira 554 kilo arrantzatu daitezke.

2025ean Hego Euskal Herriko arrantzaleek harrapatu ahalko dituzten arrain espezieen kuotak adostu dituzte goizean Bruselan. Esanguratsuenetarikoa, txitxarroaren kuota % 300-400 igoko dela. Ifrentzuan, berdelaren edota iparraldeko legatzarena % 20 inguru jaitsiko da.

Hasi da Kantauri itsasoan atungorriaren arrantza berreskuratzeko proiektua. Arraina gizentzeko Euskadiko lehen haztegiak izango dituen bi kaioletatik lehena itsaso zabalera eraman dute jada, eta operazioa berdina egingo da bigarrenarekin, aste honen amaieran edo datorrenaren hasieran.

Gizentze-plantak 100 tona ekoitzi nahi ditu 2025ean eta 300 tona 2026an. Helburua Kantauri itsasoan hegalaburraren arrantza berreskuratzea da.

Zazpi milioi kilo antxoa deskargatu dira orain arte euskal portuetan, iazko bikoitza.  Hala ere, Ondarroan ezin izan dute ezer saldu, kaxa faltagatik. Lonjan saldutako arraina geroz eta urrutiago doa eta ez dira garaiz bueltatzen.