Araitzeko kableen historia berreskuratuz, begiralekua inauguratu dute Zezelain gainean, Malloetara begira. Azalpenen ondoren, belarra moztu, buixietan pilatu eta kabletik bota dute, 60ko hamarkadan desagertutako teknika erabiliz. Memoriari eustea eta bisitariei ezagutaraztea du helburu guneak.
Artzain Eguna ospatu dute gaur Uharte Arakilen eta, bertan, Nafarroako Idiazabal gazta onenaren lehiaketa egin dute. Hirugarren urtez, Lekarozko Infernuko Gasna gaztandegia izan da irabazlea. Iruñeko Alde Zaharreko Baserriberri jatetxeak eskuratu du gazta erdia, enkantean 4.800 euro ordainduta.
Gaur Uharte Arakilen ospatu den Artzain Egunean jakinarazi dute Euskal Herriko ardi moztaileen selekzioak ofizialtasuna lortu duela eta 2026an Zeelanda Berriko munduko txapelketan parte hartu ahal izango duela. Batzuk hasiak dira jada entrenatzen.
Guztira, 7.112 nekazarik jasoko dituzte zuzeneko laguntzak: 1.634k Araban, 2.546k Bizkaian eta 2.932k Gipuzkoan. Europako funtsetatik datorren dirua hiru foru aldundien bitartez banatuko da.
Noemi Aguirre izango da Arabako Nekazaritza diputatu berria, eta Amaia Barredo ordezkatuko du. Bestalde, Felix Urkola izango da Gipuzkoako Bide Azpiegituretako eta Lurralde Estrategiako diputatu berria, Maria Ubarretxenaren lekukoa hartuz.
Gipuzkoko Foru Aldundiak adierazi duenez, "horrelako egoerak erabat justifikaezinak dira, eta, oro har, ez dute gaztaren sektorearen errealitatea ordezten, ezta lehen sektorearena ere".
Nafarroako presidenteak eskaera onartu du, eta orain auzia bitartekariei bideratuko zaie, justizia errestauratiboaren esparruan akordio bat lortzen saiatzeko jarraitu beharreko prozedura zehazteko.
Eusko Jaurlaritzako iturriek azaldu dutenez, "kosta egiten zaie Garmendiaren jokabidea eta jarrera ulertzea", mugaren bi aldeetako nekazariek izan zuten portaera desberdinaren araberakoa izan baitzen gertatutakoa.
"Garraio-sektorearentzat zaila den testuinguruan" ematen direla adierazi du Gipuzkoako garraioaren patronalak, eta "merkantzien garraioa berriro ere kaltetuena" dela ziurtatu du.
10:00ak pasata, Biriatuko muga blokeatzen zuten traktoreak erretiratzen hasi dira. Protesta amaitu den arren, ilara handiak espero dira Gipuzkoako errepideetan, kamioi asko muga zeharkateo zain daudelako.
Merkantzien zirkulazioa 24 orduz etengo dute mugan, 10:00etatik astearteko 10:00ak arte. Hori dela eta, goizean goizetik, Gipuzkoako eta Nafarroako errepideetan auto ilarak sortu dira.
Traktore karabana luze bat auto-ilarak sortzen ari da, Frantziako mugarako bidean. EBren babes handiagoa eta inportazioen kontrola eskatzen dute manifestariek.
Trafikoan eragin handiena A-1 eta A-15 errepideetan izaten ari da, Villabona eta Andoain artean, Irungo noranzkoan, baita N-121-A errepidean ere, Irun inguruan.
Europar Batasuneko nekazaritza politikak baserritarren lana baldintzatzen du. Esplotazio txikiak, familian kudeatutakoak, justu justu bizirauten ari dira, bai hemen baita Portugal bezalako herrialdeetan ere.
Latxa Esnea Kooperatiba Elkarteko lehendakaria da Imaz, artzaina, eta 600 ardi ditu. Dioenez, garai batean, artileak erabilera batzuk zituen, gaur egun ez dituenak. Ondorioz, artilea kentzeko ordaindu behar izaten dute. Irtenbidea emateko hainbat proiektu garatu dituzte.
Arespalditzan, adibidez, urteroko azoka egiten ari dira, Pirinioetako behien lehiaketa probintziala protagonista dela. Hondarribian, berriz, prozesio batekin hasi dute eguna Guadalupeko Ama Birjinaren Santutegian.
Hala egin dute Legardan, Nafarroan. 'Behi suhiltzaileak' jarri dituzte mendian, Eskoziako Galoway arrazakoak. Ahuntzek bezala, era guztietako adaxka, sasi, belar eta enbor azalak jaten dituzte; ez, ordea, ernatu berri diren arbolak. Hala, sasia garbitzeaz gain, basoa biziberritzea ahalbidetzen dute.
"El cerdo en la historia de los vascos" liburua idatzi du Jose Antonio Azpiazuk. Garai bateko dokumentuak aztertu ditu oñatiarrak, txerriari duen ospe txarra kentzeko besteak beste. Euskal Herriko ekonomian txerriek garrantzi handia izan dute Azpiazuren esanetan.
Donemiliagako Egilatz kontzejuan, 60 urteko emakume bat hil da behi batzuen kolpeen ondorioz. Erika Letamendi alkateak azaldu duenez, auzolanean ari zirela jazo da ezbeharra, eta azpimarratu du ez direla ohikoak horrelako gertaerak.
Arabako Nekazaritzaren eta Abeltzaintzaren Batasunak (UAGA) berriz atera ditu traktoreak kalera Gasteizen, politikariei lehen sektoreak borrokan jarraitzen duela gogorarazteko eta haien aldarrikapenak entzun ditzaten.
Edurne Basterra UAGAko presidenteak salatu du alderdi politikoek ez dituztela nekazarien eta abeltzainen aldarrikapenak kontuan hartu ere egin kanpainako euren diskurtsoetan.
"Botere ekonomiko handiek nekazaritza sektorea kontrola ez dezaten gaude hemen", esan dute nekazariek, eta "herritarren babesa eta gertatzen ari denaz jabetzea" eskatu dute.
Semilla y Belarra Nafarroako nekazaritzako profesionalen elkarteak eta 6F plataformak deituta, 3.000 pertsonak manifestazioa egin dute gaur Iruñean. Nafarroako lehen sektorea "errespetatzeko" eskatu dute bertan.
Atxilotuek abeltzaintzako ustiategien perimetroko hesia moztu eta ardi-aziendan lapurtzen zuten. Guardia Zibilak delitu hauek egotzi dizkie: talde kriminaleko kide izatea, indarra erabiliz lapurtzea, ebasketa eta animaliei tratu txarrak ematea.
Nafarroako presidenteak erabat errefusatu ditu "erakundeen aurkako indarkeriazko ekintzak", Cabanillasen atzo izandakoak tartean, eta protestarietako batzuk ez zirela sektoreko langileak esan du.
"Sektoreak kalean duen indarra" erakutsi nahi dute protestekin. Sindikatuak, ohar baten bidez, gogora ekarri du azken hilabeteetan ere negoziatzen aritu direla, "mobilizazio historikoak" egin dituzten bitartean.
Nafarroako Parlamentuko presidentea "arduratuta" agertu da, Sanchezen Gobernua finantzazio arloan erkidegoekin "konpromisoak" hartzen ari delako, eta EAErekin eta Nafarroarekin zer gertatuko den galdetu du. Gainera, eskubide historikoak "zaindu" eta "bermatu" egin behar direla adierazi du.
Hego Euskal Herriko nekazariak euren sektorea "lehenesteko" deia egitean ari dira gaur, atzera berriz, Gasteizen antolatutako traktoreen martxa batean.
Goizean goiz bildu dira Europa Biltzar Jauregiaren aurrean, Familia Nekazaritzari buruzko VIII. Mundu Konferentzia bertan egiten ari dela baliatuta. Espainiako Gobernuak EAEn duen Ordezkaritzara abiatu dira gero, aldarrikapenak Marisol Garmendia ordezkariari eskura emateko.