Politika
INBESTIDURA SAIOA
Imanol Pradales aukeratu dute Eusko Jaurlaritzako lehendakari
EITB MEDIA
Gehiengo osoz gobernatuko du, EAJren 27 botoak eta PSE-EEren 12ak bilduta. EAEko herritarren "ongizatea eta aukerak" hobetzeko konpromisoa agertu du, horretarako politika "sentsibilitate emozionalarekin" egingo duela hitzemanda.
Aurreikusitako bete da, eta Imanol Pradales jeltzalea aukeratu dute Eusko Jaurlaritzako lehendakari, lehen bozketan gehiengo osoa eskuratuta: EAJren 27 legebiltzarkideen eta PSE-EEren 12en aldeko botoei esker hartu du Iñigo Urkulluren lekukoa. Pello Otxandiano EH Bilduren hautagaiaren alde bere 27 koaliziokideek bozkatu dute.
Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten gainerako taldeak — PP (7), Sumar (1) eta Vox (1)—, berriz, abstenitu egin dira bozketan. Gasteizko Ganberako araudiak alde bozkatzeko edo abstenitzeko aukera bakarrik jasotzen du. Ezin da kontrako botoa eman.
09:30ean abiatu da inbestidura saioa, Otxandianoren eta Pradalesen hitzaldiekin, eta biek ala biek euren programak aletu dituzte. Bere aldetik, ordezkari jeltzaleak Euskal Autonomia Erkidegoko herritarren "ongizatea eta aukerak" hobetzeko konpromisoa hartu du, politika "sentsibilitate emozionalarekin" egingo duela hitzemanez. Eusko Jaurlaritza berriak izango duen ibilbide-orria azaldu du: "aurrera egiten asmatu dugu, azken urteetako krisiak krisi. Ongizatean aurrera egin dugu, kalitatezko enpleguarengatik, anbizioa dugulako, baina badago bere errealitatearekin kezkaturik dagoen jendea", esan du.
Otxandianok ere luze-zabal azaldu du bere proiektua. Herri gobernantza kolaboratiboa proposatu du erronkei erantzuteko, etorkizuneko herri-proiektu baterako deia eginez eta estatus politiko berrirako eskua luzatuz. Hautagai subiranistak azaldu duenez, momentu "historiko" gisa definitu duen honek "herri-proiektu partekatu bat eta gobernantza eredu berri bat" eskatzen ditu.
Urkullu ez da Ganberan izan saioaren zatirik handienean
Iñigo Urkulluren agurraren osoko bilkura, karguan 12 urte eman ondoren, azken aldiz izan da Ganberako eserlekuan, baina bere ondorengoari baino ez dio entzun goizean, eta hainbat alderdik kritikatu dute jarrera hori. Arratsaldean bozketa hasi baino gutxi lehenago sartu da Legebiltzarrean.
Horrela, Pradalesek lehen agintaldia hasi du lehendakari gisa, eta 2012ko abendutik Eusko Jaurlaritzako buru izan den alderdi bereko Iñigo Urkullu ordezkatuko du karguan.
Imanol Pradales demokrazia berrezarri zenetik seigarren lehendakaria izango da. Osoko bilkuraren ondoren, izendapena Felipe VI .a erregeak sinatu behar du. Horretarako, Legebiltzarrak ostegun honetan bertan jakinaraziko dio modu telematikoan Pradalasen aukeraketa Errege Etxeari, eta ondoren mezularitza bidez gauza bera egingo du.
Izendapena Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratuko da, eta larunbatean Pradalesek karguaren zina egingo du Gernikako arbolaren azpian.
Autogobernuak sortu du tirabira gehien saioan
Pradalesek Estatuarekin adostutako estatutu-itun berri bat lortzeko konpromisoa hartu du, aldebiko harremana finkatu eta autogobernua indartzeko. Hala ere, Estatutuaren erreforma da, hain zuzen ere, EAJk eta PSE-EEk koalizio-programatik kanpo utzi duten gai bakarra, eta, beraz, alderdi bakoitzak agerian utzi ahal izango ditu gai horretan dituzten desadostasunak.
Pradalesek ziurtatu duenez, proposatzen duen estatutu-itun berriaren oinarria Estatuarekin aldebiko harremana finkatzea da, "errealitate nazionalaren" aitortza, autogobernuaren berezitasuna eta adostutakoa betetzeko berme-sistema barne hartuta.
Gainera, konpromisoa hartu du Pedro Sanchezen Gobernuak agindutakoa bete dezan eta Euskadiri transferitu gabe dauden eskumenak transferitzea; ETAren amaieraren ondoren bizikidetza anitza eta integratzailea sendotzea eta "iraganarekiko memoria kritikoa eta biktimekiko solidarioa" eraikitzea.
Otxandianok, bestalde, Eusko Legebiltzar berriak "aurrekaririk gabeko gehiengo subiranista" duela azpimarratu du, eta "anbizio nazionala berreskuratzeko" deia egin du.
Erabakitzeko eskubidea aipatu ere ez izana aurpegiratu dio Imanol Pradalesi, Estatutuaren erreformari buruzko kapitulua gobernu akordiotik kanpo atera izana deitoratu du, bi bazkideen arteko desadostasunengatik, eta Ibarretxe lehendakariaren "ondarea" defendatu du, bere ustez "datozen lau urteetako eztabaidan presente egon behar duen kapital politikoa".
Oposizioak "autokonplazentzia", "kontinuismoa" eta zehaztasun falta kritikatu dute
Bi hautagaien hitzaldiaren ondoren, oposizioko taldeek bat egin dute Imanol Pradalesen "autokonplazentzia", "kontinuismoa" eta zehaztasun falta kritikatzeko orduan.
Nerea Kortajarena EH Bilduk Legebiltzarrean duen bozeramaileak kritikatu du Pradales, "gaian sartu ez" delako eta alderdien esku utzi duelako autogobernuan aurrera egiteko proposamenak aurkeztea.
Gobernua sostengatzen duten alderdien aldetik, Eneko Andueza sozialisten buruak elkarrizketarako deia egin du, eta talde politiko guztiak batzen dituenari "heltzeko" eskatu du, estatutu itun berri bat lortzeko.
Javier de Andres Euskadiko PPko presidentearen ustez, jeltzaleen eta sozialisten arteko gobernu itun "errepikakorrak" ez du "konfiantzarik pizten", bere gobernu programak "porrot egiten ari diren puntuetan berriro sakontzen duelako" eta "helburu identitarioak eztabaidaren erdigunean jartzeko akatsean erortzen jarraitzen dutelako".
Jon Hernandez Eusko Legebiltzarreko Sumarreko ordezkariak salatu duenez, EAJren eta PSE-EEren arteko gobernu akordioa "aberastasuna banatzeko eredu bidegabe batean oinarritzen da", eta Amaia Martinez Vox ultraeskuineko alderdiaren legebiltzarkide bakarrak ohartarazi du, Pradalesek autogobernuan aurrera egiteko apustuaren aurrean, bere alderdiak "Espainiaren batasuna" defendatuko duela.
