Lukashenko EBri migratzaileekin egiten ari zaion presioaren atzean zer dago?

Europar Batasunaren eta Bielorrusiaren arteko tentsioa gora egiten ari da egunero astelehenean Minsketik Poloniara 2.000 pertsona iritsi ostean. Alexandr Lukashenko Bielorrusiako presidentea EBri egiten ari zaion presioaren biktimak dira 2.000 migratzaile horiek.

Zer gertatu da?

Aurreko astelehenean Ekialde Hurbiletik iritsitako migratzaile talde bat, gehienak Siriako eta Irakeko kurduak, iritsi zen Bielorrusia eta Polonia arteko mugara. Bielorrusiako segurtasun indarrek zainduta iritsi ziren 2.000 migratzaile inguru.

Ordutik kanpaleku prekario batzuk eraiki dituzte egurrarekin eta kanpin dendekin mugaren aldamenean, hotz handia egiten duen inguru batean, ia elikagairik gabe, eta haur eta haurdun dauden emakume askorekin tartean.

Inguru horretan, Grodno eskualdean, hesia apurtzen saiatzen ari dira Europar Batasunean sartzeko, baina beste aldean Poloniako 15.000 polizia dituzte aurrean.

Nola iritsi dira mugara?

Bielorrusiako bidea deitzen zaionetik. Ekialde Hurbiletik eta Golkoko herrialdeetatik iristen dira hegazkinez, eta Bielorrusiatik diote legalki iristen direla, turista bisekin.

Migrazioan aditua den Aliona Chejovich abokatu bielorrusiarraren arabera, bere herrialdeko agintariak izan dira "publizitate kanpaina bat egin dutenak" Bielorrusia Europar Batasunera iristeko ate gisa salduz.

Lukashenkok zergatik ez du eragozten migratzaileen fluxua EB aldera?

Mendebaldeak Bielorrusiako presidenteari ezarritako isunetan dago arazoaren jatorria. EBk dio ez duela oraindik 2020ko abuztuan Bielorrusian egindako hauteskundeen emaitzen berri. Lukashenkok jakinarazi zuen botoen % 80 eskuratu zuela, baina oposizioak eta Mendebaldeak iruzurra salatu dute.

Isunak areagotu egin ziren aurreko maiatzean, Bielorrusiako agintariek Atenas-Vilna ibilbidea egiten ari zen Ryanairren hegaldi bat lur hartzera behartu zuenean. Bonba abisu bat zegoela argudiatu zuen, baina azkenean faltsua izan zela.

Hegaldi horretan zihoazen Roman Protasevich oposizioko kazetaria eta Sofia Sapega bere bikotekidea, eta hegazkinak lur hartu zuenean, atxilotu egin zituzten.

Lukashenkok ondoren esan zuen ez zuela migratzaileak EBn sartzea oztopatzeko beharrik, Europar Batasunak herrialdearen ekonomiari kalte egiten dioten isunak inposatzen dituen bitartean.

"Gu itotzen ari dira eta, guk babestu egin behar ditugu? Ea, hori ez al da inozoa izatea? Hori erokeria bat da", adierazi zuen uztailean, migratzaileen fluxua eteteko ezer ez zuela egingo onartu zuen lehenengo aldian.

2:36

Familia asko banandu egiten dira Bielorrusiako eta Poloniako muga zeharkatu ostean

Nola erantzun du Poloniak?

Poloniak indartu egin du Bielorrusiako mugan duen kontrola, eta segurtasun indarretako 15.000 kide eraman ditu hara. Larrialdi egoera ezarri du Bielorrusiako mugako ia 200 udalerrietan, eta zibilak ezin dira sartu eremu gatazkatsuenetan.

Varsoviak, EB osoarekin batera, migrazio krisiaren jatorria politikoa dela deritzo, eta Lukashenkori EB desegonkortzeko gerra estrategia gisa pertsona trafikoa egitea leporatzen dio.

Poloniak ez du gardentasunez jokatu Bielorrusiako mugan gertatzen ari denaren inguruan, bertan sartzea debekatu du, eta Frontexen eta beste agentzia europar batzuen laguntza errefusatu du.

Baltikoko herrialdeek zer?

Gabrielius Landsbergis Lituaniako lehen ministroak Nazio Batuen Erakundeari eskatuko dio presioa egin diezaiola Bielorrusiari giza korridore bat ireki dezan Lituaniako eta Poloniako mugan dauden migratzaileak etxera itzultzeko. Etxera itzultzeko prest dauden migratzaileak bidaia modu seguruan egiteko laguntza eskatuko dio NBEri. Horretarako Grodnoko aireportua erabili nahi dute, mugetatik gertu dagoen azpiegitura bielorrusiarra delako.

4:30

Zer gertatzen ari da Bielorrusia eta Polonia arteko mugan?

Nola erantzun du EBk?

EBk babesa helarazi die Poloniari, Lituaniari eta Letoniari. Frontex EBko mugen agentzia Poloniari laguntzen ari da Irakeko legez kanpoko migratzaileak itzultzeko, baina ez du bertara langilerik bidali.

Asteartean EBk bertan behera utzi zuen Bielorrusia eta 27en arteko bisa trukea errazten zuen akordioa, eta horrek eragina izango du funtzionario bielorrusiarren artean.

Gaur egun EB Lukashenkoren Gobernuaren aurkako bosgarren zigor sorta prestatzen ari da, tartean Belavia estatu airelineari eta "pertsonen trafikoan" parte hartzen duten airelineei mugak jartzea.

Bestalde, krisia errotik indargabetzen saiatzeko, Margaritis Schinas EBren presidenteordeak bilera sorta bat abiatu zuen Arabiar Emirerri Batuetan, migratzaileen jatorrizko eta bideko herrialdeekin akordioa egiteko legez kanpoko migrazioa eteteko.