Gizartea
Donostiako azoka
Jantzi tradizionala, emakumezkoen kirola eta Kaxilda, 162 saltoki izango dituen San Tomaseko protagonistak
EITB media
Saltokian Konstituzio Plazaren eta Gipuzkoa, Okendo eta Zuloaga erdiguneko plazen artean banatuko dira, baita Boulervard eta oinezkoentzako zenbait kaleren artean ere. Aldi berean, hainbat auzok, hala nola Amara Berri eta Zaharrak, Txomin Eneak, Antiguak eta Grosek jarduerak hartuko dituzte.
-
San Tomas azokako aurkezpen ekitaldia, Donostiako udaletxean. Irudia: Donostiako Udala
Guztira 162 postu, horietatik 42 txistorra eskainiko dute, jarriko dira Donostiako erdigunean eta beste leku batzuetan, abenduaren 21ean, San Tomas eguna ospatzeko. Gabonetako jaiak hasiko dira hirian, eta aurten protagonismo berezia emango diote euskal jantzi tradizionalari, emakumezkoen kirolari eta Kaxilda txerriari.
Jon Insausti Kultura zinegotziak eta Donostia Festak udal erakundeko eta Gero Axular dantza taldeko arduradunek aurkeztu dute gaur Donostiako udaletxean egutegiko produktu tipikoen azokarik garrantzitsuena eta haren egitarau zabala. Gero Axularren 20. urteurrena da, eta dantza taldeak ekitaldi batzuk antolatzen ditu.
Horien artean, erakusketa berezi bat San Jeronimoko kriptan. Gaur inauguratuko da, eta hilaren 31ra arte egongo da zabalik. Bertan, 50 baserritar jantzi inguru erakutsiko dira, euskal dantzarekin lotutako bi hamarkadatan egindakoak.
Emakume, gizon eta haurren janzkera tipikoen eredu originalak dira, euskal herritarrek XVI. mendetik XX. mendearen hasierara jantzi zituztenetan oinarrituak, jantzi tradizionalen bilakaeran zeharreko ibilbide historiko batean, garai desberdinetako diseinuen eta funtzionaltasunaren aldaketak eta egokitzapenak islatzen dituztenak.
Era berean, Gero Axular arduratuko da aurten seigarren edizioa izango duen baserritar jantzien lehiaketaz, eta hilaren 21eko goizean egingo da Boulevardeko kioskoan, "Dotore jantzi" lelopean, euskal janzkeraren eta kultur nortasunaren "erabilera duina" bultzatzeko.
San Tomas egunean, gainera, VII. Urrezko Aizkora txapelketa izango da Trinitate plazan. Bost emakumek parte hartuko dute enborrak mozten. Bestalde, Esku Pilotako V. Txapelketa egingo da, pandemiaren ondorioz lau urte bertan behera egon ondoren berreskuratzen dena eta kadeteen maila emakumezkoen binakako partida bat eskainiko duena.
Kaxilda, 400 kiloko txerria
Aurtengo azokako protagonisten artean, gainera, Kaxilda txerria nabarmentzen da, Duroc arrazako hibridoa, larunbaterako 400 kilora iristea espero dena. Alde Zaharraren bihotzean dagoen Konstituzio plazako bere eskortatik milaka lagunen begiradak bereganatuko ditu animaliak.
Saltokiak leku horren eta Gipuzkoa, Okendo eta Zuloaga erdiguneko plazen artean banatuko dira, baita Boulervard eta oinezkoentzako zenbait kaleren artean ere. Aldi berean, hainbat auzok, hala nola Amara Berri eta Zaharrak, Txomin Eneak, Antiguak eta Grosek jarduerak hartuko dituzte, baina beste gune batzuek, hala nola Morlansek, Altzak, Ibaetak eta Intxaurrondok, azoka propioak egingo dituzte abenduaren 14tik 20ra bitartean.
Txistorra tradizionalaren 42 saltokiez gain, ikastetxe, elkarte eta era guztietako erakundeek antolatutakoak, 26 izango dira artisautza salduko dutenak, 17 taloa, 15 gazta eta beste esneki batzuk eta 12 gozokiak. Horiez gain, hestebete, ezti, ogi, sagardo, fruta eta barazki produktoreak ere egongo dira.
Haurrentzako jolasak, tailerrak, animalien erakusketa, dantzagarriak eta hainbat lehiaketa, gastronomikoak, produktuenak edo txorimaloenak, egitarauaren parte dira. Azokak bi hamarkada bete ditu jasangarritasunaren alde eginez, edalontzi berrerabilgarrien banaketa bezalako neurriekin. 2004an hasi zen, 10.000 edalontzirekin, eta azken urteetan 45.000ra iritsi dira.