Gizartea
DEMOGRAFIA
Bizi-itxaropena EAEn 81,2 urtera igo da gizonezkoen kasuan, eta 86,6ra, emakumezkoenean
AGENCIAS | EITB MEDIA
Bizi-itxaropenak markak hautsi ditu Euskadin, eta Europar Batasunekoaren gainetik jarraitzen du.
-
bizi-itxaropena EAEn. Argazkia: EITB Media.
Euskadiko bizi-itxaropena zazpi hamarren hazi zen 2023an gizonen kasuan, 81,2 urteko marka historikora heldu ere egin zen, eta bost hamarren emakumeen kasuan, 86,6 urtera arte.
Hala jasotzen du Eustat Euskal Estatistika Erakundearen azterketak, eta bizi-itxaropenaren, ugalkortasunaren, ezkontzen eta migrazioen bilakaera aztertu dira.
Bizi-itxaropenaren kasuan, pandemia garaian izan zen jaitsieraren ondoren, balio maximoetara iritsi da, eta, beraz, EAEko bizilagunena da Europar Batasun osokoa baino handiagoa oraindik ere, 2,3 urtean gainditzen baitu gizonen kasuan, eta 2,4 urtean, emakumeen kasuan.
Espainiako bizi-itxaropenarekin alderatuz gero, Europako herrialdeen artean altuenetakoa da, EAEko biztanleen kasuan hamarren bat txikiagoa da gizonetan eta hiru hamarren txikiagoa, emakumeetan.
Azken 50 urteotako bilakaera
1976an 69,6 urtekoa zen gizonen kasuan eta 76,9 urtekoa emakumeen kasuan; beraz, 11,6 urteko gorakadak izan dira EAEko gizonezkoen kasuan, eta 9,7 urtekoak bertako emakumeen kasuan.
Heriotzen arrazoiei dagokienez, tumoreak dira mehatxu nagusia. Erabat desagerraraztea lortuko balitz, gizonek 3,9 urtean luzeago biziko lirateke, eta emakumeak, 2,9 urte luzeago.
Ugalkortasunari dagokionez, kopuru bereziki apalak dira; izan ere, 2023an, batez beste, 1,15 jaiotza izan ziren emakumeko, aurreko urtean baino bost hamarren gutxiago eta Europar Batasunean baino 1,46 gutxiago.
Horrek esan nahi du emakume bakoitzak, batez beste, 0,59 lehendabiziko seme-alaba dituela —hau da, emakumeen % 41ek ez dute ondorengorik izango—, 0,41 bi seme-alaba eta 0,15 hiru seme-alaba edo gehiago.
Gainera, EAEko emakumeen ugalkortasunaren beste ezaugarrietako bat amatasunaren batez besteko adin altua da: 33,3 urte, Europar Batasunekoa baino 2 urte gehiago.
Ezkontza-tasari buruzko azterketak, berriz, erakusten du lehen ezkontzaren batez besteko adina, 2023an, 38,2 urtekoa izan zela gizonen kasuan eta 35,5ekoa emakumeenean.
Migrazioei dagokienez, Euskadiko herritar bakoitzak, batez beste, gutxi gorabehera lau aldiz emigratuko du; sarrienak, probintzian bertan, eta zertxobait gehiago gizonek emakumeek baino.