Gizartea
MEMORIA HISTORIKOA
Manuel Azcona 1936an fusilatutako diputatu arabarraren gorpuzkiak familiaren esku utzi dituzte
eitb media
Maria Jesus San Jose Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideetako sailburuak "Azconak bere bizitzarekin defendatu zituen errepublikanismo zibikoaren balioak" aldarrikatu ditu.
Maria Jesus San Jose Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideetako sailburuak eta Ramiro Gonzalez Arabako Foru Aldundiko ahaldun nagusiak Modesto Manuel Azcona Garaicoechearen gorpuzkiak eman dizkiote familiari gaur goizean, Gasteizen, Gogorak eta Arabako Foru Aldundiak antolatutako ekitaldi batean.
Azcona Arabako Foru Aldundiko batzorde kudeatzaileko diputatua zen Araban, altxamendu militarretik ordu gutxira atxilotu, eta epaiketarik gabe exekutatu zuten 1936ko irailean. Nahitaezko desagerpenaren biktima bat da.
Azconaren gorpuzkiak hirugarren ahaleginean identifikatu zituzten. Gerra amaitu ondoren, Olarte familiak probintziako gestoraren presidentearen gorpuzkiak lurpetik atera eta Gasteizko Santa Isabel hilerrian lurperatu zituen. Gainerako familiek ez zekiten zer gertatu zitzaien. 1967an, hilerriko espazioaren erabileran, 1936ko jatorrizko hobia apurtu egin zen eta gorpuzkiak Baiako hilerriko beste hobi batean lurperatu zituzten. 2019an, Miranda de Ebroko Udalaren bultzadarekin, Aranzadi Zientzia Elkarteak gorpuzkiak lurpetik atera zituen, eta, DNA laginak Azcona familiak emandakoekin alderatu baziren ere, une horretan ez zuten emaitza positiborik eman. Duela gutxi, Gogorak, Biomics laborategi genetikoaren bidez, beste DNA lagin bat eskatu dio familiari, eta, azkenean, hirugarren lagin erkatuarekin, Manuel Azcona Garaicoechearen gorpuzkiak identifikatu dituzte. Gogorak lanean jarraitzen du gainerakoak genetikoki identifikatzeko eta familiari emateko.
Maria Jesus Fuertes Manuel Azconaren bilobak jaso ditu gorpuzkiak, bere seme-alabekin batera. Familiak, halaber, senidearen gorpuzkiak berreskuratu eta identifikatzeko lanak jasotzen dituen txostena jaso du, bai eta "Duintasuna" eskulturaren miniaturazko erreplika bat ere.
Maria Jesus San Jose sailburuak "errepublikanismo zibikoaren balioak" aldarrikatu ditu bere hitzaldian: "Gorrotoaren itzala, bazterketa, xenofobia gure kontinentean barrena dabilela, gerra Europako ateetara itzultzen ari den honetan, gaur egun inoiz baino gehiago, Manuel Azconak bere bizitzarekin defendatu zituen errepublikanismo zibikoaren balioak aldarrikatu nahi nituzke".
Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak, berriz, "onartezin" jo du ia 90 urte igaro direnean oraindik hilerri eta lurperatze batzuetan identifikatu gabeko biktimak egotea. Bestalde, pozik agertu da Trebiñuko arabarrek duten Gaztela eta Leongo Gobernuan jada ez daudelako "memoria historikoaren negazionismoa" egiten duten Voxeko kideak.
Gaur goizean Manuel Azconaren omenez egindako ekitaldia, halaber, euren ideiengatik jazarritako pertsona guztiak eta, bereziki, "bidegabeki atxilotu, torturatu, espetxeratu eta fusilatu" zituzten Arabako Foru Aldundiko batzorde kudeatzaileko kideak gogoratzeko ekitaldia izan da. Alderdi Sozialistako, Izquierda Republicanako, Union Republicanako, Eusko Abertzale Ekintzako, Alderdi Komunistako eta UGTko militanteak ziren, Fronte Popularrean batuta.
