Gizartea
Urtegiak
Urtegiak % 67 beteta daude, duela urtebeteko mailatik urrun, 2022an % 89ra iritsi baitziren
Mikel Dominguez | EITB Media
Euskal Herriko urak 2022ko apirilean iritsi ziren maila gorenera, baina urrira arte nabarmen jaisten egon ondoren, azken hilabeteetan ezin izan da berreskuratu, duela hamabi hilabeteko ehunekotik urrun.
-
Esako urtegia, martxoan. Argazkia: EFE
Euskal Herriko urtegiak azken prezipitazioek hobetu ezin izan duten egoeran daude. Zingira nagusien maila duela urtebete markatzen zutenaren oso azpitik dago. Izan ere, orduan egon ziren beteen, eta zaila dirudi, negu lehorraren ondoren, udaberrian eta udan maila berreskuratzea.
Urak 2022ko apirilean iritsi ziren maila gorenera, zehazki duela urtebete, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioaren datuen arabera. Une horretan, urtegiek 1126 hektometro kubiko (hm³) zituzten. Hamabi hilabete geroago, gaur egungo maila 851 hm³-raino baino ez da iristen.
Hego Euskal Herriko urtegiak, ministerioraren buletinak jasotzen duenez, hiru arro hidrografikotan banatzen dira: Euskal Herri barnealdekoak, Kantauri Ekialdekoak (tartean, Ordunte, Burgosen) eta Ebroko arrokoak (Kantabria, Gaztela eta Leon, Errioxa, Gaztela-Mantxa, Aragoi eta Katalunian ere bai).
Buletineko urtegi nagusiak hartuz gero, Hego Euskal Herriko edukiera, guztira, 1272 hm³-koa da. Duela urtebete % 88an zeuden. Apirilean jaitsiera hasi zen, urrian minimora arte, urte bakoitzeko ziklo naturalari jarraituz.
2022ko urrian 423 hm³ izan ziren biltegiratuta, eta orduan hasi zen maila berriro berreskuratzen, batez ere azaroa eta urtarrila bitartean. Baina ez da nahikoa izan, une honetan % 67an baitaude, duela urtebete baino 20 puntu beherago.
Aurreko grafikoan ikus daitekeenez, ekarpenik handiena Esako (gehiena Zaragozan dago) eta Itoizko urtegiek egiten dute, biak Nafarroan. 268 hm³ eta 402 hm³ dituzte, hurrenez hurren, 2022ko apirilean baino 134 hm³ eta 80 hm³ gutxiago. Ondoren, Uribarri Ganboa da hirugarren handiena. Araban dago, eta 113 hm³ ditu orain (duela urtebete 132 hm³ zituen). Hurrengoak dira Urrunaga, Araban (54 hm³ orain, 58 hm³ duela urtebete) eta Allotz, Nafarroan (32 hm³ orain, 58 hm³ iaz).
Gaur egun, urtegi guztiak duela urtebeteko ehunekoen azpitik daude, Eugi izan ezik, baina ez da oso adierazgarria. Esa (% 60; iaz, % 90, hurrenez hurren) eta Alloz (% 49; iaz, % 88) nabarmentzen dira.
Hamabi hilabeteon arteko aldea, ordea, ez da 2022ko eta 2023ko hasieren artekoa bezain handia. Aurtengo urtarrilean, urtegiak % 52an zeuden, eta 2022ko urtarrilean, berriz, % 80tik gora, apirileko maximotik gertu.