Gizartea
Koronabuloak
Ez dago gaurtik ekainera arte jarduerak berrabiarazteko egutegi ofizialik
EiTB
Gobernuak ez du txosten ofizialik publikatu jarduerak noiz eta nola berrabiaraziko diren esanez. Estatuko Aldizkari Ofizialaren kopia faltsu bat zabaldu da sare sozialen eta WhatsApp bidez.
-
Estatuko Aldizkari Ofizialren publikazio faltsua. Argazkia: Cadena SER
Ez da existitzen jarduerak noiz berrabiaraziko diren adierazten duen dokumentu ofizialik. Beraz, esan dezakegu, Gobernuak ez duela jakitera eman koronabirusak eragindako pandemiarengatik ezarritako alarma egoera bukatzen denetik ekainera arte jarduerak noiz eta nola jarriko diren martxan.
Gure erabiltzaileek mezu honen berri eman digute 600 900 454 zenbakian, EiTBk #Koronabuloak gelditzeko duen ekimeneko WhatsAppean. Euskal Irrati Telebista Maldito Bulo webgunearekin eta VOSTEuskadi Boluntario Digitalen Elkartearekin harremanetan dago koronabirusaren inguruan sortutako albiste faltsuak atzemateko. Horrez gain, Eva Caballerok zuzentzen duen Radio Euskadiko La Mecánica del Caracol dibulgazio-programan parte hartu ohi duen komunitate zientifikoaren laguntza ere badu.
Apirileko hirugarren astean birala egin da WhatsApp bidez jatorri ezberdinak eman zaizkion grafikoa: Eusko Jaurlaritza, Espainiako Gobernua, ministroen kontseilua... Bat ere ez da benetakoa, apirilaren 18an horren egileak Linkedinen azaldu duenez. Sortu den zalapartaren eraginez, eta iturri ofizialak faltsutzea ez leporatzeko, bere iritzi pertsonala hipotesi eran zein den azaldu nahi izan du testu honekin:
Vuelvo a subir el documento que he borrado esta mañana, tras haber comprobado que se ha hecho viral en redes sociales y foros de todo el país, argumentando que se trata de un posible borrador del Gobierno. Reitero, NO ES UN BORRADOR OFICIAL, es sólo un visión personal sobre lo que podría ocurrir en las próximas semanas. Lo subo de nuevo porque en este país hay libertad de expresión, pero NO ES REAL, es SÓLO UNA OPINIÓN PERSONAL. Gracias
Estatuko Aldizkari Ofizial faltsua
Ohartarazi digute "alarma egoera bukatzen denetik ekainera arte sektore ezberdinen jarduerak zein epetan berrabiaraziko diren jakinarazten duen" dokumentua zabaldu dela sare sozialen eta WhatsApp bidez. Estatuko Aldizkari Ofizialaren kopia manipulatu baten aurrean gaude. Dokumentua apirilaren 11n zabaldu zen , eta testua ez da Aldizkari Ofizialean argitaratu, dokumentu honetako eta dokumentu ofizialeko elementuak ez datoz bat, eta martxoaren 14an alarma egoera dekretatu zeneko Errege Dekretuaren elementu berdinak ditu. Beraz, muntaia bat da.
Gainera, Polizia Nazionalak ere dokumentu faltsu honetaz ohartarazi du bere Twitterreko kontu ofizialean, hauxe adierazita: "Inork ez dezala zure segurtasunarekin eta osasunarekin jokatu. Kontu ofizial ZUZENAK soilik kontsultatu. Ziurtasunez egia dela jakin arte, ez zabaldu".
La lucha contra los bulos es también de todos.
— Policía Nacional (@policia) April 11, 2020
Que nadie juegue con tu seguridad o tu salud: confía únicamente en fuentes oficiales DIRECTAS.
Y no compartas nada sin antes haberte cerciorado de que es cierto.#NoPiques#EsteVirusLoParamosUnidos pic.twitter.com/HykstrP4B9
Dokumentuak SER katearen ur-marka zeraman eta komunikabide honek ezeztatu egin du zabaldu den dokumentu honekin zerikusirik duenik. Horrez gain, komunikatu bat atera du, honakoa esanez: "Irrati honek ez du zerikusirik sare sozialetan eta WhatsApp bidez zabaldu den Estatuko Aldizkari Ofizialean ustez publikatutako jardueren berrabiarazpenaren dokumentuarekin. Gezurra da, dokumentua faltsua da, eta SER kateak ez du halakorik publikatu.
¿ Fake news | Este documento falso que circula por las redes sociales y WhatsApp NO es de @La_SER ni ha sido publicado en ninguno de sus canales pic.twitter.com/OynOYrHaZU
— Cadena SER (@La_SER) April 11, 2020
Oinarri gabeko grafikoa
Dokumentuaren buloaz gain, jardueren berrabiarazpenaren datak zehazten dituen grafiko baten irudia ere bidali digute gure erabiltzaileek. Sektore ezberdinak berriro martxan noiz jarriko diren zehazten da grafikoan, baina esan beharra daukagu Gobernuak ez duela ezer ofizial egin, eta oraindik ez duela data zehatzik publikatu.
'Maldito Bulo'k publikatu duenez, birala egin den grafikoa, enpresa batek 400 pertsonari egindako inkesta baten emaitza da. Enpresa horrek automozio sektoreari buruzko merkatu ikerketak egiten ditu, eta jendeari galdetzen dio noiz uste duten jarduerak berrabiaraziko direla.