Aldi baterako lan-erregulazioko txostenak luzatzeko akordioa sinatu du Gizarte Elkarrizketarako Mahaiak

Gizarte Elkarrizketarako Mahaiak, Iñigo Urkullu lehendakaria buru dela, bost lankidetza-akordio baliozkotu ditu astearte honetan; besteak beste, aldi baterako enplegu-erregulazioko espedienteek kaltetutako langileei beste luzapen bat ematea, baita 4.0 industriara bidezko trantsizioa egiteko itun soziala, nitxo berriei eta enplegu-aukerei buruzko akordioak eta kualifikazio eta espezializazio profesionalen euskal sistemari buruzko akordioak ere. Halaber, enpresetan berdintasun-plan eraginkorrak garatzearekin lotutako azken itun bat sinatu dute, soldata-arrakalaren aurka borrokatzeko. 

Azken sei hilabeteetan Eusko Jaurlaritzak, Confebaskek eta CCOO eta UGT sindikatuek bost akordio landu dituzte, eta gaur horiek sinatu dituzte, ekitaldi publiko batean.

Lehendakariak "konfrontazioa" atzean utziko duen eta "elkarrizketa eta kontzertazioaren" bidez antolatuko den lan-harremanen eredu berri baterantz joateko beharra defendatu du, enpresen lehiakortasuna eta enpleguaren egonkortasuna eta kalitatea bermatzeko. Bertaratutako guztiek elkarrizketaren eta akordioaren balioa goraipatu dute covid-19ari aurre egiteko.

Confebaskeko, lurraldeko patronaletako eta CCOO eta UGT sindikatuetako buruzagien aurrean, lehendakariak azpimarratu du "posible eta beharrezkoa" dela "konfiantza, gardentasuna, produktibitatea, justizia soziala eta bizitza soziala eta familiarra uztartzeko malgutasuna" ardatz izango dituen lan-harremanen beste eredu baterantz igarotzea, eta, aldi berean, "enpresa eredu inklusiboago eta parte-hartzaileago" baten alde egin du.

ELAk eta LABek Gizarte Elkarrizketarako Mahaian ez parte hartzeko erabakiari eusten diote. Urkulluk, berriz, berretsi du erakundeek, sindikatuek eta patronalak "elkarrekin" egin behar dietela aurre trantsizio teknologiko, energetiko eta sozialei, horrela bakarrik bermatu ahal izango baitira enpresen lehiakortasuna eta "oraingo eta etorkizuneko enpleguaren" egonkortasuna eta kalitatea.

Idoia Mendia Elkarrizketa Sozialerako Mahaiko presidenteak eta lehendakariordeak azpimarratu duenez, dokumentu horiek Euskadiren etorkizun ekonomiko eta soziala "oinarri sendoen" gainean prestatzeko aukera ematen dute, eta bere ustez, aurrerapen ekonomikoaren eta kohesioaren aldeko akordioaren adibide berri bat dira.

Bestalde, Eduardo Zubiarurre Confebaskeko presidenteak azpimarratu du gaurko ekitaldia "herri honetan gauzak behar bezala eta zuzen" egin daitezkeela erakusten duen froga dela, eta "Euskadin elkarrizketa soziala modu erabakigarrian bultzatzen" dela.

CCOOko idazkari nagusi Loli Garciak adierazi duenez, akordioek etorkizuneko krisiei aurre hartzeko oinarriak ezartzen dituzte, eta elkarrizketa sozialari balioa ematen diote, "pertsonak lehen postuan jartzeko eta kalitatezko enplegua sortzeko".

Ildo beretik, UGT-Euskadiko buruak, Raul Arzak, eskerrak eman dizkio lehendakariari, eta azpimarratu du sinatutako akordioek lanpostuak egonkortzen eta langileak berriz kualifikatzen lagunduko dutela, eta langabezian dauden pertsonentzako aukera bat izango dela. Garrantzitsuena "enpresak lehiakorrak izatea" dela azpimarratu du, "langileez ahaztu gabe".

Gizarte Elkarrizketarako Mahaia. Argazkia: EFE.

Bost akordio

Lehenengo akordioa 'Industria 4.0ra bidezko trantsizioa egiteko euskal itun soziala' da. Sinatzaileek 4.0 industriaren trantsizioak eta garapenak eragindako aldaketei "erantzukizunez" aurre egiteko konpromisoa hartu dute, "elkarrizketa soziala, adostasuna eta lankidetza oinarri hartuta".

Eusko Jaurlaritzaren kasuan, konpromiso horren ondorioa da "hezkuntza-, prestakuntza-, lan- eta industria-ingurune bat garatzea, industriak eskatzen dituen gaitasun eta trebakuntza berriei erantzuteko, bai eta langileen birkualifikazio-beharrei eta, hala badagokio, gizarte-estaldurari ere erantzuteko".

Ildo horretan, Lanbiderekin lankidetzan, beren lana egiten zuten enpresetan edo jarduera utzi duten enpresetan birkokatu ezin izan diren langileen prestakuntza eguneratzeko planak abian jartzea aurreikustea sinatu dute.

Ildo beretik, langabezian dauden pertsonak birkokatzeko planak aktibatzea aurreikusten dute, 4. industria-iraultzaren eraginez. Era berean, pertsona horientzako "estaldura sozialaren" neurria martxan jartzea aurreikusi dute, eta neurri horiek "une bakoitzean dauden tresnekin" aktibatuko lirateke, eta langileei zuzenduko litzaizkieke.

Jaurlaritzak eta eragile sozialek 'nitxo berriei eta enplegu aukerei buruzko akordioa' sinatu dute. Akordio horren bidez, sinatzaileek konpromisoa hartzen dute lanbide-profil berriekin lotutako prestakuntza-espezialitateak "diseinatzeko eta probatzeko", hala nola 'enpresak digitalizatzeko agentea', 'zainketen sektoreko arreta integratua' eta 'hiri-birgaitze eta -berroneratze jasangarriaren kudeatzailea'.

Astearte honetan adostu dute 2020ko ekainaren 18an enplegua erregulatzeko aldi baterako lan-erregulazioko espedienteetan sartuta dauden eta urteko 20.000 euroko kotizazio-oinarria edo txikiagoa duten langileen aldeko osagarriei buruz lortutako akordioa luzatzea.

Bestalde, 'berdintasun-planak garatzeko akordioa' sinatu dute. Ildo horretan, erabaki da arlo horretako barne-prestakuntza eta -gaikuntza sindikatu- eta enpresa-erakundeen baitan garatuko dela.

Gainera, prestakuntza-ekintzak eta trebakuntzarako programak, erakunde sindikalen kasuan, berdintasun-batzordeetan eta planaren jarraipena egiteko organo paritarioetan parte hartuko duten pertsonei zuzenduko zaizkie.

Enpresa-erakundeen eremuan gaitzeko programek barne hartuko dituzte sentsibilizazio- eta kontzientziazio-ekintzak, lege-betebeharren irismenari eta genero-berdintasunaren dimentsio estrategikoari buruz.

Ekintza horiek finantzatzeko baliabideak Lan eta Enplegu Sailaren kontura artikulatuko dituzte, zehazteke dauden diru-laguntzen bidez eta soldata-arrakalaren aurka borrokatzeko 2021-2025 plan operatiboaren esparruan.

Jaurlaritzak eta eragile sozialek 'lanbide kualifikazio eta espezializazioen euskal sistema garatzeko akordioa' sinatu dute.

Itun horrek Lanbide Heziketaren Euskal Legean ezarritako 'Lanbide Kualifikazio eta Espezializazioen Euskal Esparrua' garatzeko beharra jasotzen du, helburu honekin: "Lanbide Heziketako Sistema Orokorrean sartutako kualifikazioak zabaltzea, euskal produkzio-sistemaren, okupazioaren eta enpleguaren beharrizan espezifikoetara eta horiei eragin diezaieketen eraldaketetara errazago egokitzeko".

Horrela, produkzio-sarean lanbide-kualifikazioak eskuratu, mantendu eta handitzeko aukera emango duten prestakuntza-ibilbideak aktibatzea aurreikusten dute.